Παρατηρώντας τα νέα σύμβολα των κομμάτων, προτού αυτά μετατραπούν σε ένα αφηρημένο φορμαλισμό, με τις παρακαμπτήριες εξηγήσεις των ταγών των κομμάτων, μπορούμε να προσπαθήσουμε να δούμε το επιχειρούμενο να κραταιωθεί φαντασιακό τους.
Και πρώτα, το νέο σήμα της ΝΔ το οποίο γέμει τριγώνων. Αν και γενικά τα σχήματα με γωνίες θεωρείτε ότι αποτελούν απειλή και συνδέονται με ένα αίσθημα φόβου η πηγή της προτίμησης σε καμπύλα σχήματα είναι ακόμη αμφίβολη. Ο William Hogarth θεωρεί ότι η καμπύλη συνδέεται άμεσα με την ομορφιά και εκφράζει μια αίσθηση ποικιλίας για αυτό και οι άνθρωποι την προτιμούν.
Οι γωνιακές μορφές από την άλλη μπορούν να συνδέονται άμεσα με απειλές (Bar & Neta, 2006 ,2007 ). Εφόσον το τρίγωνο είναι επιλογή του κόμματος της ΝΔ, τότε, πιθανώς, πρόκειται για επιλογή του τριγώνου του κλασσικού λόγιου της συναλλακτικής ανάλυσης Στίβεν Κάρπμαν, όπως αυτό έχει περιγραφεί για πρώτη φορά το 1968 από τον ίδιο.
Βέβαια όταν παρουσιάσθηκε το νέο αφαιρετικό λογότυπο ο κος Μητσοτάκης μπροστά στη γενική απορία τι συμβολίζει, είπε: «Σηματοδοτεί τον ρόλο του κόμματος μας. Ενός κόμματος που είναι ανοιχτό σε νέες ιδέες, που θέλει να ενώσει τους Έλληνες σε μία συμφωνία αλήθειας. Ένα κόμμα που θα γράψει τις πρώτες σελίδες της νέας εποχής. Με το «Ν» της διαρκούς νεότητας και με το «Δ» της παντοτινής δημοκρατικής μας αναφοράς».
Εάν όμως ερμηνευθεί η αλλαγή του σήματος με βάση το τρίγωνο Κάρπμαν ξέρουμε ότι περιέχει εντός του πάντα τρεις ρόλους. Ένα θύμα, ένα θύτη και ένας σωτήρα. Και για να το δούμε στη λογική των τότε επόμενων εκλογών, ένα θύμα (πολίτης) ένα θύτη (ΣυΡιζΑ) και ένα σωτήρα (Κυρ.Μητσοτάκης). Το σχήμα αυτό στις επόμενες εκλογές (2019) λειτούργησε άψογα υπέρ της ΝΔ και φαίνεται να εξακολουθεί ακόμη.
Από την άλλη η συναλλακτική ανάλυση με την οποία μπορεί να προσεγγιστεί το τρίγωνο Κάρπμαν είναι ένα σύστημα λαϊκής ψυχολογίας το οποίο είναι αποτελεσματικό και προσβάσιμο σε άτομα χωρίς ειδική ψυχολογική εκπαίδευση. Η Διεθνής Ένωση Συναλλακτικής Ανάλυσης που ιδρύθηκε από τον Eric Berne, MD έχει μία απλή αρχή : «Είμαι εντάξει, είσαι εντάξει, είμαστε εντάξει».
Στην ουσία η ΝΔ ,άσχετα αν δεν το πετυχαίνει πάντα, προσπάθησε να περιλάβει με απλό τρόπο στις κοινωνικές πλευρές της, πολίτες που βλέπουν θετικά τη νέα επιστημονική και διοικητική τάξη. Και για να μην ξεχνάμε : «Οι αλεπούδες είναι ένα υπέροχο παράδειγμα για το πώς βλέπουμε τα τρίγωνα».
Από την άλλη το νέο λογότυπο του ΣυΡιζΑ που παρουσιάσθηκε δύο χρόνια αργότερα τον Σεπτέμβριο του 2020 (ΝΔ 4.10.2018) κυριαρχείται από μία διαγώνια γραμμή. Η βασική άποψη για τη διαγώνια γραμμή είναι η εξής : «Δράση! Δεν υπάρχει κανένας δισταγμός γιατί τρέχετε ήδη!» Ο όρος «δράση» για την αριστερά είναι η επανεπιβεβαίωση ενός κανονιστικού προτύπου όπως υπήρχε τα τελευταία χρόνια, στο ΚΚΕ εσωτερικού, Συμμαχία (Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας Εσωτερικού, Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά, Σοσιαλιστική Πορεία, Σοσιαλιστική Πρωτοβουλία, Χριστιανική Δημοκρατία)και στις άλλες οργανώσεις που εντάχτηκαν στον ΣυΡιζΑ. (ΑΚΟΑ,ΔΕΑ,ΕΝΕΡΓΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ, ΚΕΔΑ, ΚΟΕ, ΚΟΚΚΙΝΟ, ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ, ή συνεργάστηκαν Ανένταχτοι,ΔΗΚΚΙ,ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ.).Δεν υπήρξε βέβαια κάποια επιτελεστική πρακτική η οποία θέσπισε ή παρήγαγε τον πολιτικό σχηματισμό ο οποίο ονομάσθηκε ΣυΡιζΑ.
Αυτό το οποίο παράχθηκε οφείλεται στη βούληση ενός προσώπου,συγκεκριμένα του κου Τσίπρα. Από την άλλη αν υποστηριχθεί το πρόσωπο ως ιδανικό, παθαίνεις ότι έπαθε το ΠαΣοΚ ή παλιότερα η ΕΣΣΔ. Επομένως επιστρέφεις σε μια παγιωμένη μορφή, η οποία υπερβαίνει τις θανάσιμες γειτνιάσεις με ονόματα και αυτό είναι η «δράση».
Βέβαια αυτό το οποίο μπορεί να παραχθεί σήμερα ως κόμμα είναι μια χαλαρή κοινότητα χρηστών έξυπνων τηλεφώνων. Εξάλλου η πολιτική της απεικόνισης που κυριαρχεί δεν εξυπηρετείται από τα εργαλεία του λόγου. Δεν είναι φυσικά το πρόβλημα ότι χρησιμοποιούνται σήμερα 500 λέξεις. Το πρόβλημα είναι ότι το εύρος της σκέψης μας είναι 500 λέξεις.
Έτσι η εικόνα μεταμορφώνεται τεχνολογικά σε σημείο πολιτικής. Επομένως η σημειοποίηση της ταυτότητας του κόμματος λειτουργεί κατά μεγάλο μέρος και μέσω του λογότυπου. Συγχρόνως η δυνατότητα οπτικοποίησης που παρέχουν πλέον τα κινητά τηλέφωνα, μέσω των δικτύων δημιουργούν νέες ταυτότητες και νέους φορείς εξουσίας ενώ οριοθετούν σε μεγάλο βαθμό το εύρος ελευθερίας μας.
* Ο Δημήτρης Παπαϊωάννου είναι πρώην εκπαιδευτικός,
Θεολόγος, με σπουδές σε θέματα Διοίκησης Επιχειρήσεων (ΑΣΟΕΕ).
Αρθρογράφος επί σειρά ετών στην «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ».
Σήμερα είναι Αγρότης
