Η εξόδιος ακολουθία
Με βουβή συγκίνηση σύσσωμη η πολιτειακή, πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της χώρας, η αξιωματική και η έλασσον αντιπολίτευση, στελέχη, μέλη και φίλοι του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ και της ευρύτερης παράταξης και πολύς κόσμος απότισαν από το πρωΐ φόρο τιμής στην Φώφη Γεννηματά στο παρεκκλήσι της Μητρόπολης Αθηνών.
Ο κόσμος προσερχόταν στο λαϊκό προσκύνημα από νωρίς το πρωΐ, ενώ όσο περνούσε η ώρα πύκνωνε, προκειμένου να αποχαιρετήσει την Φώφη Γεννηματά, αφήνοντας ένα λουλούδι.
Λίγο μετά την 1 το μεσημέρι η σορός της μεταφέρθηκε από το παρεκκλήσιο στο ναό για την νεκρώσιμη ακολουθία, εν μέσω βαθιάς συγκίνησης και χειροκροτημάτων από τον συγκεντρωμένο κόσμο, ενώ όπλα παρουσίασε τιμητικό άγημα και από τα τρία Όπλα.
Στο ύστατο «αντίο» στην Φώφη Γεννηματά, στην Μητρόπολη Αθηνών, ήταν παρόντες η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας, ο γγ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, ο επικεφαλής του ΜέΡα25, Γιάνης Βαρουφάκης, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνος Φλώρος.
Παρόντες ήταν μέλη και στελέχη της κυβέρνησης, διακρίναμε τους Ν. Δένδια, Χ. Σταϊκούρα, Τ. Θεοδωρικάκο, ο πρόεδρος της Βουλής, Κ. Τασούλας, ο δήμαρχος Αθηναίων, Κώστας Μπακογιάννης, σύσσωμη η Κοινοβουλευτική Ομάδα και οι ευρωβουλευτές του ΚΙΝΑΛ.
Την Φώφη Γεννηματά αποχαιρέτισαν οι πρώην πρωθυπουργοί Κώστας Σημίτης, Γιώργος Παπανδρέου, Λουκάς Παπαδήμος και Παναγιώτης Πικραμμένος, ενώ παρόντες, εξ όσων διακρίναμε, ήταν οι Απόστολος Κακλαμάνης, Παύλος Χρηστίδης, Ανδρέας Λοβέρδος, Χάρης Καστανίδης, ο, πρώην Α/ΓΕΕΘΑ, Ευάγγελος Αποστολάκης, Ευάγγελος Βενιζέλος, ‘Αννα Διαμαντοπούλου, Γιάννος Παπαντωνίου, Κώστας Σκανδαλίδης, Κώστας Λαλιώτης, Γιάννης Μανιάτης, Νίκος Σηφουνάκης, Δημήτρης Λιντζέρης, Δημήτρης Καρύδης, Γιάννα Αγγελοπούλου, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, Αντρίκος Παπανδρέου, Νίκος Βούτσης, Γιώργος Κατροϋγκαλος, Σωκράτης Φάμελλος, Γιώργος και ‘Αννα Νταλάρα, ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ, Γιάννης Παναγόπουλος και Γιώργος Βαρδινογιάννης, η Κατερίνα Μπατζελή, η Νάντια Γιανακοπούλου.
Σακελλαροπούλου: Η Φώφη Γεννηματά ήταν πρότυπο ακεραιότητας και γενναιότητας, αφοσιωμένη μητέρα, σύζυγος και πολιτικός
Για ένα πρότυπο ακεραιότητας και γενναιότητας, αισιοδοξίας και διακριτικότητας αλλά και μια αφοσιωμένη μητέρα, σύζυγο και πολιτικό έκανε λόγο η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, στον επικήδειο που εκφώνησε στην εξόδιο ακολουθία της Προέδρου του Κινήματος Αλλαγής Φώφης Γεννηματά στη Μητρόπολη Αθηνών.
Όπως τόνισε η κυρία Σακελλαροπούλου «Αποχαιρετώντας σήμερα την Φώφη Γεννηματά, δεν αποχαιρετάμε μόνο μια γυναίκα πολιτικό που διακρινόταν για το δημοκρατικό της ήθος, την εντιμότητα και την αποτελεσματικότητά της. Δεν αποχαιρετάμε μόνο μια γυναίκα που αντιμετώπισε την σκληρή ασθένεια με σθένος και ειλικρίνεια. Αποχαιρετάμε ένα πρότυπο αισιοδοξίας και διακριτικότητας, έναν άνθρωπο με έμφυτη ευγένεια που διέκρινε και διαφύλασσε τα όρια ανάμεσα στο δημόσιο και το ιδιωτικό, γνωρίζοντας, ωστόσο, πότε το ατομικό βίωμα αξίζει να κοινοποιηθεί για να στηρίξει και άλλους με την αλήθεια του. Το πάθος με το οποίο η Φώφη Γεννηματά υποστήριξε τη βελτίωση των δημόσιων δομών υγείας είναι η πρακτική έκφραση αυτής της στάσης ζωής».
Παράλληλα, υπογράμμισε ότι «Η πάνδημη θλίψη για το πρόωρο τέλος της φανερώνει πόσο αυτή η στάση ενέπνεε και καθοδηγούσε. Άμεση στην επαφή της με τους πολίτες, ανθρώπινη, μαχητική και αξιοπρεπής, μετριοπαθής και συναινετική, διατήρησε την πίστη της στη ζωή ως την ύστατη ώρα. Δεν κατέθεσε τα όπλα, δεν αποσύρθηκε από την πολιτική σκηνή, προσπάθησε, και κατάφερε, να συνδυάσει τον προσωπικό της αγώνα με τις μικρές και μεγάλες μάχες στον πολιτικό στίβο. Να πολεμήσει τον φόβο, την αποθάρρυνση, την παραίτηση. Και να δικαιώσει, με τη μέγιστη συνέπεια, τους πολλαπλούς ρόλους που με τόση δύναμη είχε επωμισθεί. Αφοσιωμένη μητέρα, σύζυγος, πολιτικός. Και αξιαγάπητη σύντροφος, συνάδελφος, φίλη».
Επισήμανε, επίσης, ότι η Φώφη Γεννηματά ήταν πάντα κοντά σε όσους είχαν ανάγκη, ανεξαρτήτως φύλου, καταγωγής ή άλλων διακρίσεων. «Ιδιαίτερα στις γυναίκες. Μίλησε θαρραλέα για τα στερεότυπα που τις καθηλώνουν, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Είχε κατανοήσει σε βάθος ότι οι δυνάμεις που συντηρούν τις έμφυλες ανισότητες είναι πολλαπλές, συνδεδεμένες, αλληλεξαρτώμενες. Δεν προσήλθε στην πολιτική στη βάση της αντιπαλότητας, αλλά της συνεργασίας και του διαλόγου. Δεν ήταν πάντα εύκολο. Όμως η Φώφη Γεννηματά κατάφερε να υπερβεί διχαστικές αντιλήψεις, καταδικάζοντάς τες όποτε τις έβλεπε να αναδύονται, πάντοτε με προσήνεια και αξιοπρέπεια. Γι’ αυτό κατέκτησε τον σεβασμό στο κόμμα της, στη Βουλή, στην κοινωνία» πρόσθεσε.
Αναφερόμενη στη γενναία μάχη που έδωσε με την χρόνια ασθένειά της υποστήριξε ότι «Ο καρκίνος ήταν μια συνεχής, απειλητική παρουσία για τη Φώφη Γεννηματά. Ένας απαθής και ασυγκίνητος ξένος, από τα πρώτα νεανικά της χρόνια, όταν πολύ νωρίς, έχασε και τους δυο γονείς της, ως την ώρα της δικής της διάγνωσης, ως το δικό της τέλος».
Ωστόσο, τόνισε ότι «Ως την τελευταία στιγμή, η Φώφη Γεννηματά παρέμεινε αξιόμαχη. Διέσχισε την εχθρική επικράτεια της ασθένειας με αξιοθαύμαστο θάρρος. Δεν ενέδωσε στον πειρασμό να γίνει εγωκεντρική ή αυτοαναφορική, δεν άφησε καμιά ρωγμή από την οποία θα μπορούσε να διεισδύσει ο οίκτος των άλλων. Στην προδοσία του σώματος και τον φόβο του θανάτου, η Φώφη αντέταξε την ψυχική ρώμη, την ακατάβλητη δράση».
Απευθυνόμενη σε όλους εκείνους που γνώρισαν από κοντά τη χαμογελαστή της δοτικότητα, την τρυφερότητα και τη δύναμή της, στον σύζυγό της, στα τρία της παιδιά που τόσο καμάρωνε και αγαπούσε, ευχήθηκε να βρουν στη σπουδαία παρακαταθήκη της παρηγοριά για την αβάσταχτη απώλεια που βιώνουν και κατέληξε λέγοντας πως «Όλοι εμείς που την αποχαιρετάμε σήμερα θα την θυμόμαστε πάντα σαν ένα πρότυπο ακεραιότητας και γενναιότητας. Γιατί η Φώφη Γεννηματά έκανε οίστρο της ζωής τον φόβο του θανάτου. Μέσα από την οδύνη, κατέκτησε την πληρότητα. Καλό της ταξίδι!».
Συγκινητικούς επικήδειους εκφώνησαν ακόμη ο Πρόεδρος της Βουλής, Κωνσταντίνος Τασούλας ο οποίος αναφέρθηκε στην αξιοπρεπή της πορεία αλλά και ο Μανώλης Χριστοδουλάκης ο οποίος αναφέρθηκε στην ανεξάρτητη πορεία της σε σχέση με το όνομα που φέρει. «Όλοι είμαστε εδώ για τη Φώφη και όχι για τη κόρη του Γεννηματά» είπε χαρακτηριστικά.
Τασούλας: «Το μεγαλύτερο χειροκρότημα για την Φώφη Γεννηματά είναι αυτό που δεν θα το ακούσει η ίδια, το σημερινό, και είναι το πιο σημαντικό, γιατί είναι το πιο ενσυνείδητο»
Το ανθρώπινο και πολιτικό ήθος της Φώφης Γεννηματά σημείωσε ο πρόεδρος του Ελληνικού Κοινοβουλίου, Κωνσταντίνος Τασούλας υπογραμμίζοντας το ήθος και την προσωπικότητα της προέδρου του ΚΙΝΑΛ. «Το μεγαλύτερο χειροκρότημα για την Φώφη Γεννηματά είναι αυτό που δεν θα το ακούσει η ίδια, το σημερινό και είναι το πιο σημαντικό, γιατί είναι το πιο ενσυνείδητο», τόνισε στον επικήδειο που εκφώνησε στην εξόδιο ακολουθία στη Μητρόπολη Αθηνών και συμπλήρωσε: «Υπέκυψε όπως όλοι στο πεπερασμένο της ανθρώπινης μοίρας και ευχόμαστε στους δικούς της ανθρώπους κάθε κουράγιο και υπομονή. Αρνιόταν να περιφέρει δεξιά κι αριστερά την ασθένεια της, παρά μόνο όταν ήταν για να δώσει δύναμη σε άλλους».
Ο πρόεδρος της Βουλής συμπλήρωσε πώς «η μοίρα του κάθε ανθρώπου αξίζει και μπορεί να γίνεται μοναδική. Και αυτό το στοιχείο στην Φώφη Γεννηματά, η αξιοπρέπεια και το παράδειγμα που έδινε, είναι που κρατά συγκινημένη όλη την κοινωνία, είναι που κρατά την χώρα σε εθνικό πένθος και όλους εμάς, ενωμένους, να μιλάμε θλιμμένοι για την εντιμότητα και το παράδειγμα της».
Εκθείασε την προσφορά και την πολιτική διαδρομή της προέδρου του Κινήματος Αλλαγής. «Γεννήθηκε μέσα στην πολιτική και μεγαλωμένη μέσα στον πρόλογο της μεταπολίτευσης, πήρε τον δρόμο της δημόσιας ανάμειξης, κρατώντας σκυτάλη από γερά υλικά, που όμως αυτό δεν την έφθανε και αισθανόταν ότι έπρεπε να την πάνε πιο μακριά. Η Φώφη Γεννηματά κατάλαβε όμως πως ό,τι ήθελε να το κάνει, θα το επιτύγχανε, παρά την σκληρή στροφή της μοίρας για την οικογένεια της και για την ίδια», τόνισε ο κ. Τασούλας.
Μανώλης Χριστοδουλάκης: «Ανέστησες ένα κόμμα, όταν για κάποιους ήταν μία νοσταλγία, θα είχε γίνει μια ανάμνηση. Θα φυσήξει ούριος άνεμος».
Τον αποχαιρετισμό της Φώφης Γεννηματά επωμίσθηκε από το Κίνημα Αλλαγής, ο γραμματέας του κόμματος, Μανώλης Χριστοδουλάκης που εκφώνησε τον επικήδειο στην εξόδιο ακολουθία στη Μητρόπολη Αθηνών κομπιάζοντας και δακρυσμένος. «Είναι πολύ δύσκολο να σου πούμε αντίο, γιατί μας λείπει η γενναιότητα, η δύναμή σου. Είναι πολύ σκληρή η σκιά της απουσίας σου. Δεν βολεύτηκες ποτέ σε όσα είχες και δεν δίστασες ποτέ να αφήσεις πίσω την εύκολη προεδρική καρέκλα για να μας πεις “πάμε να το ξανακάνουμε Κίνημα Αλλαγής”» είπε και προσέθεσε ότι όλη η Ελλάδα μιλάει για τη Φώφη.
Τόνισε ότι η Φώφη Γεννηματά έζησε όλη την περιπέτεια του ΠΑΣΟΚ, και παρέμεινε όταν κάποιοι έφευγαν ενώ πίστευε βαθιά ότι μπορεί να το ξανακάνει μεγάλο. «Ανέστησες ένα κόμμα, όταν για κάποιους ήταν μία νοσταλγία, θα είχε γίνει μια ανάμνηση. Φύτεψες τις ρίζες, αλλά δεν πρόλαβες να δεις τους καρπούς. Αλλά μην στενοχωριέσαι πρόεδρε, γιατί αυτά τα δέντρα γράφουν το όνομά σου. Η νίκη θα έρθει γιατί έβαλες τα θεμέλια. Πρόεδρε, η παράταξή μας σε αποχαιρετά. Θα φυσήξει ούριος άνεμος. Ήταν τιμή μας, ήταν τιμή μου», κατέληξε ο γραμματέας του ΚΙΝΑΛ.
Συγκλόνισαν τα τρία της παιδιά
«Η αγάπη και η στοργή σου δεν είχε όρια», τόνισε ο γιος της Φώφης Γεννηματά, σημειώνοντας ότι έγινε υπόδειγμα για πάρα πολλούς ανθρώπους, κάτι που επιβεβαιώνει η απόφαση της Πολιτείας για να δημιουργηθεί πρόγραμμα με το όνομά της για προληπτικές εξετάσεις για τον καρκίνο του μαστού.
«Έδωσες όλες τις μάχες παλικαρίσια, ήσουν αγωνίστρια της ζωής για τη ζωή. Αντίκρυσες τον κίνδυνο με το φανταχτερό χαμόγελο σου, δείχνοντας τη δυναμικότητα σου και τη θέληση για τη ζωή. Έγινες έτσι υπόδειγμα για πάρα πολλούς ανθρώπους» είπε χαρακτηριστικά.
«Με την αποχώρησή του νόμιζα ότι φεύγουν οι ελπίδες μου. Τώρα όμως πιστεύω ακόμη περισσότερο στον άνθρωπο. Κρατήθηκες με όσες δυνάμεις σου είχαν απομείνει, για να μας κρατήσεις στην αγκαλιά. Είμαι σίγουρος ότι θα μας κοιτάς με χαμόγελο πάνω εκεί από τα σύννεφα», κατέληξε.
Συγκλονιστικά ήταν τα λόγια της κόρης της Φώφης Γεννηματά, Κατερίνας. «Αντίο μαμά είσαι μαχήτρια σε αγαπάμε πολύ και πάντα». Η κόρη της αναφέρθηκε στην συνεχή παρουσία της στο πλευρό των παιδιών. «Είσαι η πιο δυνατή γυναίκα που ξέρω. Θα μας λείψεις πολύ. Θα μου λείψει το χάδι σου, το χαμόγελό σου»
«Στις τελευταίες μας κουβέντες μου είπες 1,2,3 πάμε. Και μου έδωσες τα χέρια σου για να σηκωθείς. Έτσι έφυγες, όρθια και με το κεφάλι ψηλά, όπως αρμόζει σε μια μαχήτρια. Δεν λύγισες, δεν ηττήθηκες. Μια μάχη που δεν παραδίδεις τα όπλα είναι μια μάχη κερδισμένη. Το χέρι χτυπούσες στο τραπέζι. Το χέρι το χτύπησες πολλές φορές σαν κορίτσι, γυναίκα, μητέρα και κέρδισες. Δεν ήταν ποτέ σκληρό, ήταν απαλό και γεμάτο ανιδιοτέλεια. Η αγκαλιά σου ήταν ζεστή, τρυφερή, αλλά και ασπίδα δυνατή σαν εσένα. Αυτό το οικείο άρωμα που δεν ξεκολλάει από πάνω μας, το χαμόγελό σου, το χάδι σου, το φάμιλι που έλεγες όταν έμπαινες στο σπίτι και κυρίως το ζεϊμπέκικο της ζωής που χόρεψες καλύτερα απ’ όλους, αλλά και οδηγός για μια ζωή γεμάτη αγάπη, χαμόγελο, αλήθεια, αξιοπρέπεια και ελπίδα, αυτά μας έμαθες και να είσαι σίγουρη ότι θα τα ακολουθήσουμε», ανέφερε συγκινημένη η μεγαλύτερη κόρη Αιμιλία.